Sinds januari van dit jaar kondigen verschillende weblogs een petitie aan om wat er nog over is van de historische architectuur van Luanda te redden. De petitie, die wordt gesponsord door de Architects Association of Angola en die vooral is gericht aan José Eduardo dos Santos, de president van Angola, heeft tot doel om het erfgoed en de monumenten van Luanda te beschermen.
De petitie begint met het verdedigen van het idee “elke stad heeft haar geschiedenis, ook de onze”:
ACREDITANDO que o que torna uma cidade singular é o seu património histórico e cultural, traduzido pelos hábitos das suas gentes, mas igualmente pelas pedras, construções, espaços e edifícios que foram sendo introduzidos ao longo dos séculos da sua génese.
Het is bekend dat het landschap van Luanda steeds meer wordt gedomineerd door moderne gebouwen. In een artikel met de titel Luanda: a metamorfose [pt] (Luanda: de metamorfose) publiceert auteur N'manga van (R)evolução em Angola [pt] ((R)evolutie in Angola) een uitgebreide fotocollectie van de nieuwe en opkomende architectuurprojecten. In september 2008 schreef [en] Global Voices Online over bloggers die zich afvroegen voor wie deze gebouwen zijn bedoeld. Maar de online discussie gaat nu ergens anders over, zoals blijkt uit de reactie [pt] van Kukiela op het artikel “Luanda: de metamorfose”:
A questão de uma identidade arquitectónica, um património que está a ser destruído na nossa baixa para se construir esse conjunto insípido de edifícios sem qualquer perspectiva cultural de identidade. Sei que isso leva à discussão de “identidade angolana”, que é uma longa discussão mas que é também importante pensar na vertente “evolução urbanística” da cidade de Luanda.
Het meest polemische en meest opvallende geval van bescherming van de Angolese architectuur dat online wordt besproken, vond plaats in augustus 2008, toen de historische Kinaxixi-markt met de grond gelijk werd gemaakt [en] om plaats te maken voor de bouw van een nieuw winkelcentrum.
Dit voorval is in de petitie niet vergeten:
TENDO tomado conhecimento que se continua a autorizar a destruição de património público, entre prédios classificados como foi o Palácio de Dona Ana Joaquina, ou por classificar, como o Mercado do Kinaxixe, este último considerado internacionalmente uma das obras arquitectónicas mais importantes do Movimento Moderno, e proposta por Óscar Niemeyer para ser considerado Património da Humanidade pela UNESCO.
Maar het lijkt erop dat niet alleen in Luanda cultureel erfgoed wordt vernietigd. Nuno Silva Leal, een Portugese architect die in Benguela woont, prijst het initiatief van de petitie en schrijft [pt] over een geval dat in die provincie plaatsvond:
Fiquei feliz em deparar há pouco na net com esta petição em defesa do património construído de Luanda. Sinal de que há ainda uma franja da população consciente do fabuloso património arquitectónico que têm em mãos e que não podem desbaratar, sob pena das gerações futuras virem a lembrar-se desta apenas pela ganância do lucro.
Aliás, este problema estende-se a todo o país. Aqui na província há bem pouco tempo atrás demoliram, tijolo a tijolo, a estação de comboios da Catumbela para, provavelmente, construírem um mamaracho chinês no seu lugar. Foi mais um pouco da história de Angola que morreu com a destruição deste edifício…
Bovendien verspreidt dit probleem zich over het hele land. Hier op het platteland werd niet zo lang geleden het treinstation van Catumbela steen voor steen afgebroken, waarschijnlijk om plaats te maken voor een Chinees bouwwerk. Met de sloop van dit gebouw is weer een stukje Angolese geschiedenis gestorven…
Of het nu in Luanda is of ergens anders, wat Koluki betreft draait het allemaal om herinneringen en om wat toekomstige generaties van deze herinneringen zullen vinden. Ze schrijft in een uitgebreid artikel [pt] met de titel A(s) Memória(s) e o(s) Património(s) – Passado(s) e Futuro(s) (Herinnering(en) en erfgoed – Verleden en toekomst):
Memórias… são elas que dão sentido à palavra “histórico” ao lado da designação “património arquitectónico”. Resta-nos sempre a consolação de que, pelo menos enquanto somos vivos, elas sobrevivem à morte dos edifícios. O problema é a preservação dessas memorias, individuais e colectivas, para as gerações futuras, não perdendo de vista, contudo, que estas não só têm direito ao conhecimento da história, como também […] têm o direito a e a capacidade para criarem a sua própria história e construírem as suas próprias memórias para o seu próprio futuro – que será, afinal, o futuro da Nação, portanto de todos nós.
De volledige petitie, die niet alleen aan de president is gericht maar ook aan de gouverneur, de minister van Cultuur, het Assembly Culture Committee en de vertegenwoordiger van UNESCO in Luanda, is hier [pt] te vinden en op vele weblogs (zoals deze [pt]). Hoewel de petitie online staat, kan deze alleen lokaal worden ondertekend door (voormalige) inwoners van Luanda bij UNAP, Chá de Caxinde Association, Architects Association en op het kantoor van Sérgio Piçarra.