Terwijl het aantal internetgebruikers in Zuidoost-Azië de afgelopen jaren sterk is gestegen, heeft de online censuur zich snel verspreid, van China tot Cambodja, alsof ze met de Mekong-rivier meestroomt.

Het is niet alleen de “Great Firewall of China” die veel mensen inmiddels kennen, ook in een democratisch land als Thailand wordt een groot aantal websites geblokkeerd [en]; in Vietnam heeft het ministerie van Informatie en Communicatie onlangs een circulaire gepubliceerd met regels om het bloggen [en] in het land met ingang van eind 2008 te reguleren. Met deze regels en voorschriften hebben deze regeringen hun eigen censuurmachine ontwikkeld en ingezet om controle uit te oefenen op hoe burgers online content publiceren en bekijken.

Hoewel Cambodja de laagste internetverspreiding (70.000 gebruikers in 2007) heeft, krijgen kunstenaars meer bekendheid dankzij hun aanwezigheid op internet dan dankzij offline tentoonstellingen. Dit toenemend gebruik van weblogs om een groter publiek te bereiken, levert hen niet alleen maar aandacht en steun op.

Bun Heang Ung, voormalig freelance redactioneel cartoontekenaar voor de Far Eastern Economic Review van 1997 tot 1999, woont tegenwoordig in Australië. De 57-jarige cartoontekenaar bekijkt zijn vaderland Cambodja nu van de andere kant en startte zijn weblog Sacrava Toons [en] in 2004, bijna tien jaar nadat hij ‘The Murderous Revolution: Life and Death in Pol Pot's Kampuchea’ had gepubliceerd, zijn eerste boek met zwart-wittekeningen waarin hij over zijn eigen ervaringen met het regime van de Khmer Rouge vertelt. De getalenteerde tekenaar laat zijn mening horen door tekeningen van alles wat hij belangrijk vindt op internet te publiceren. In een van zijn recente artikelen gebruikte hij ‘I have a dream’ als achtergrond voor zijn tekening van Barack Obama, de 44ste president van de Verenigde Staten.

Barack Obama, getekend door Bun Heang Ung

Het weblog van de cartoontekenaar is volgens Wikileaks [en] sinds kort geblokkeerd in Thailand, waar het ministerie van Informatie en Communicatietechnologie verantwoordelijk is voor het verbieden van internetsites die zich schuldig maken aan majesteitsschennis binnen het koninkrijk [en].

De Cambodjaanse blogger Thom Vanak geeft op Blog By Khmer zijn mening over de kwestie [en]:

Wat betreft majesteitsschennis, hoewel ik het vandaag de dag een ouderwetse en verouderde wet vind, is het nog steeds een Thaise wet. Als ik ooit voet zou zetten op Thaise bodem, dan zou ik hun wetten respecteren. Net zoals ik in elk ander land de plaatselijke wetten van dat land zou respecteren.

Terwijl het weblog van de prominente cartoontekenaar op de Thaise censuurlijst (gedateerd 20 december 2008) staat, dreigde het Cambodjaanse ministerie van Vrouwenzaken in december vorig jaar een website te blokkeren [en] met artistieke tekeningen van Apsara-danseressen met ontblote borsten en een soldaat van de Khmer Rouge. Een mensenrechtenactivist die zijn steun uitsprak voor de poging om reahu.net [en] af te sluiten (of in ieder geval door internetserviceproviders in de Cambodjaanse hoofdstad te laten filteren), zou hebben gezegd dat “de website moet worden afgesloten, omdat hij te aantrekkelijk is voor jonge Cambodjanen”.

Voor internetgebruikers in Cambodja is Reahu.net momenteel niet toegankelijk, maar vanuit de VS is dit geen probleem. De volgende foutmelding wordt getoond:

Schermafbeelding van reahu.net, gefilterd door Cambodjaanse internetserviceproviders

Cambodja's bekendste anonieme blogger op ‘Cambodia: Details are Sketchy’ schreef het volgende over de controversiële kwestie [en]:

“Als iemand de waarde van vrijheid van meningsuiting zou moeten begrijpen, dan zou dat toch de onderdirecteur van communicatie en verdediging bij Licadho moeten zijn. Het is ontmoedigend dat Vann Sophath de censuur van Reahu's tekeningen steunt”

De kunstenaar Reahu reageerde op zijn critici in een bericht op zijn site, die onlangs populair is geworden als gevolg van de media-aandacht in de afgelopen maanden:

Als ik af moet gaan op de klachten, vraag ik me af hoe we het als Khmer gaan redden in de 21ste eeuw. Wees alsjeblieft ruimdenkend, je moet verder kunnen kijken dan de vier muren van je hutje.